Afscheidsinterview: ‘Luc heeft de groep verlaten’
Wie Bekijk ’t volgt weet dat Luc van Leeuwen dit jaar zijn functie als directeur heeft overgedragen aan Maren Siebert.
Twintig jaar stond Luc vol enthousiasme aan het roer van onze bevlogen en tegendraadse stichting en werkte hij met ziel en zaligheid aan onze missie. Wat zijn zijn persoonlijke hoogtepunten? Hoe kijkt hij naar de toekomst van Bekijk ‘t? En wat gaat hij de komende tijd allemaal doen? Je leest het in dit interview!
Luc, allereerst, hoe is het om na twintig jaar afscheid te nemen van Bekijk ‘t? Ben je een beetje weemoedig?
“Ik heb absoluut een gevoel van weemoed. Eerder deze week ben ik uit de app-groep van ons bestuur gestapt en dan lees ik op het scherm ‘Luc heeft de groep verlaten’, en dat zinnetje staat voor zoveel meer dan dat. Maar ik ben ervan overtuigd dat het goed is voor Bekijk ‘t. Op een gegeven moment moet je verjongen. In september werd er een afscheidsfeest voor me gehouden en dat was fantastisch. Ik voelde me bijna opgelaten toen ik zag hoeveel moeite mensen hadden genomen om er iets moois van te maken. En door al die loftuitingen en -redes wist ik me totaal geen houding te geven.”
Laten we samen de geschiedenis induiken! Wat is je meest favoriete Bekijk ’t project van de afgelopen twintig jaar?
“De Vmbo Filmschool, met de Bredero Mavo. Dat was ons eerste meerjarige project. Zie het als een soort mini Filmacademie, waarin een heel leerjaar twee jaar lang (vanaf de brugklas) meedeed aan workshops op het gebied van film. Van acteren, geluid en productie, tot cameravoering, filmen en scenarioschrijven. De leerlingen werkten in kleine groepjes aan het maken van een speelfilm en al die films werden aan het einde van het traject gepresenteerd op het Vmbo Filmschool Festival in het Ketelhuis in Amsterdam. We werkten samen met twaalf mensen uit de filmwereld die de groepjes begeleidden en die een passie hadden om met de leerlingen aan de slag te gaan. Samen hebben we het project ingevuld. Telkens gaven ze een presentatie van wat ze die week wilden gaan doen en iedereen reageerde daar dan weer op, waardoor de som meer werd dan het geheel der delen. Het was een explosie aan ideeën. Die manier van werken gaf bakken energie en zorgde ervoor dat iedereen er enorm veel zin in had.”
Is er een speelfilm die je is bijgebleven?
“Jazeker! Dat is de film waar ik zelf het meest mee te maken heb gehad: ‘The Homeless Gangster’. Ik deed de begeleiding van dat groepje met filmdocent Jasper Vreken. Ik heb die leerlingen van dichtbij leren kennen. En het blijven pubers; soms vlogen ze elkaar in de haren en dan moesten we ze mee naar buiten nemen om ze kalmerend toe te spreken. De film gaat over een jongen die door een maffiabaas wordt getraind om te gokken en daarmee zijn geld te verdienen. Die maffioso werd door mij gespeeld. Uiteindelijk verloor de jongen al zijn geld, werd hij veroordeeld tot een zwervend bestaan, en ging ik ervandoor met zijn liefje (lacht).”
Waar ben je het meest trots op?
“Dat we altijd een heldere visie hebben gehad op cultuureducatie – en nog steeds hebben! Vanaf het begin hebben we vastgehouden aan het idee dat je niet moet uitgaan van een of ander kunstproduct en vervolgens aan jongeren gaat uitleggen waarom ze dat mooi moeten vinden. Het gaat juist om hun belevingswereld. Wat fascineert hen? Waarvan worden ze enthousiast? Wij zijn daar echt pioniers in geweest. In het begin voelde ik me weleens een roepende in de woestijn. Gaandeweg is onze aanpak gelukkig gemeengoed geworden.”
Wat is de mooiste reactie die je ooit hebt gekregen van een leerling?
“Dat was tijdens Adembenemend Da Vinci in Roosendaal. De drie locaties van het Da Vinci college (vmbo basis, vmbo kader en praktijkonderwijs) zouden in een nieuw gebouw bij elkaar komen en wij hadden projecten bedacht om de leerlingen alvast met elkaar in contact te brengen. Tijdens een van die projecten werd een promovideo gemaakt voor aankomende brugklassers, met als boodschap: ‘Kom naar onze school, het is hier geweldig!’ We hadden een paar leerlingen geselecteerd om de presentatie te doen, waaronder een meisje van de praktijkschool. Haar docent vertelde dat ze heel veel in haar mars had, maar dat ze weinig zelfvertrouwen bezat. In het project steeg ze boven zichzelf uit; ze raakte zelfs bevriend met een leerling van een andere locatie. Ze kon haar talenten waarmaken en was zich daar zelf ook van bewust. Ik vind het geweldig dat we dat teweeg hebben gebracht. Een ander mooi moment was tijdens het project De Herkansing waarin leerlingen met virtual reality aan de slag gaan. Ze filmden een scene met een 360 graden camera en één groepje was zó fanatiek dat ze de schoolbel negeerden; in tegenstelling tot de rest van hun klasgenoten die meteen het lokaal uitrenden. Dat is toch je droom, dat ze de bel negeren!”
Wat hoop je voor de toekomst van Bekijk ‘t?
“Ik hoop dat Bekijk ’t erin in slaagt om nieuwe, interessante connecties te maken met kunstenaars die heel dicht bij onze jongeren staan; personen waar ze echt iets mee hebben. Dat gebeurt nu al in nieuwe projecten als Macht van de Mediamaker en Gilgamesj op Het Plein. En ik wens het team van Bekijk ’t vooral veel ‘vrije ruimte’ toe; dat is de ruimte om je creativiteit en al je ideeën de vrije loop te laten gaan, zodat je gretig wordt en kansen ziet, in plaats van obstakels. Dat is wat ik Bekijk ’t wil toewensen. Het is iets waar ik het meest gelukkig van word en ik denk dat dat voor iedereen geldt.”
Wat ga je nu doen? Genieten van je pensioen?
“Eerlijk gezegd weet ik het nog niet. Ik steek veel tijd in het maken van muziek; dat deed ik al, maar nu ik er dieper induik dan ooit tevoren gaat er een wereld voor me open. En misschien ga ik wel schrijven of filmen. Ik heb me door ervaringsdeskundigen laten adviseren en velen daarvan zeiden: ‘Doe even niks! Laat het bezinken en op je afkomen.’ En dat is wat ik nu doe.”
Wil je de lezers tenslotte nog iets meegeven?
“Afscheid nemen van een organisatie waar je twintig jaar voor hebt gewerkt is best wel wat. Ik realiseer me nu pas dat het veel meer impact heeft dan ik had verwacht. Het is toch mijn kindje dat ik moet loslaten. Ik ben ongelofelijk blij dat Maren (Siebert) mijn opvolger is. Daarmee ben ik er zeker van dat de ziel van Bekijk ’t blijft bestaan. Zij is diep in haar hart overtuigd van de aanpak en het belang van Bekijk ‘t. Daar is niets kunstmatigs aan, dat is volstrekt authentiek. Dat maakt me heel gelukkig, en dat maakt het afscheid makkelijker.”
Wil je meer weten over de favoriete projecten van Luc van Leeuwen? Klik dan op de links in de tekst. En ben je nieuwsgierig geworden naar Maren Siebert, lees dan hier een interview met ons kersverse directeur.
Interview: Marco Hohl